تعریف همدلی

بسیاری از ما با موقعیت های ناراحت کننده ، روبه رو می شویم که نیاز داریم با یک نفر صحبت کنیم تا آرام شویم . اما گاهی اوقات از گفته خودمان پشیمان می شویم و احساس می کنیم که طرف مقابل ، ما را درک نکرده است و نه تنها آرام نشدیم ، بلکه حال بدتری هم پیدا کرده ایم.در اینجا مشخص است کسی که با او صحبت کرده ایم فاقد مهارت همدلی است و همین موضوع باعث کم رنگ شدن روابطمان می شود.

در تعریف همدلی کارل راجرز می گوید : دنیای همدلی به معنای درک دنیای شخصی طرف مقابل است انگار که آن شخص خودتان هستیدکه البته باید به واژه انگار دقت کرد.

 همدلی به معنای درک و و فهم احساسات دیگران است به گونه‌ای که بتوانیم خودمان را به جای آنها بگذاریم و از دریچه دید آنها به زندگی نگاه کنیم و از خودمان بپرسیم که اگر ما در در چنین موقعیتی بودیم چه میکردیم .برای این کار باید بتوانیم خودمان را با تمام نقایص و توانایی های مان بشناسیم  آنگاه میتوانیم دیگران را هم با تمام نقاط ضعف و قوت شان بپذیریم و تفاوت های فردی افراد که به دو صورت ژنتیکی و تربیتی به وجود آمده را ، بشناسیم و به آنها احترام بگذاریم.برای مثال دوست شما از بی توجهی شما نسبت به خودش ابراز ناراحتی میکند :

 رفتار غیر همدلانه : تو چه قدر حساسی

رفتار همدلانه : می فهمم که این موضوع چه قدر تو را ناراحت کرده است .

 کاربرد همدلی

 همدلی باعث بزرگ شدن روح مان میشود و نشانه سلامت روان و ارزش قائل شدن ما برای خود و دیگران است .
 همدلی از افراط و تفریط، قضاوت اشتباه، سرزنش دیگران و تعصب داشتن روی اعتقاداتمان جلوگیری می کند .
 همدلی روابط اجتماعی ما را قوی تر می کند و باعث شکل گیری محکم ترین و بهترین روابط می شود .
 همدلی باعث می شود که بتوانیم افرادی را که تجربیات یکسانی با ما ندارند بپذیریم .

وقتی ما با دوستمان همدلی می کنی یعنی خودمان را به جای او گذاشته و سعی در درک احساساتش می کنیم ، بدون اینکه درگیر آن ها بشویم .در این صورت ممکن است راه حل هایی برای حل مشکل به ذهنمان بیاید که او به دلیل درگیری هیجانی اصلاً به آنها فکر نکرده است .

 نشانه هایی که باعث عدم همدلی در ما می‌شود

 یکسری از اشتباهات باعث عدم همدلی و ایجاد احساس منفی در طرف مقابل می شود که در ادامه ذکر می‌کنیم :

 اگر بیش از اندازه بر دنیای درونی خود متمرکز و در خود غوطه ور باشیم از افراد دیگر غافل می شویم.
 اگر به جای توجه به احساسات فرد از رفتار و اشتباهاتش انتقاد کنیم. ( کم توجهی به درس هایت در طول سال اشتباه بود )
 اگر به افراد دیگر برچسب‌هایی مثل لجباز و غرغرو بزنیم.
 اگر سعی در حل مشکل و نصیحت فرد داشته باشیم. (باید بیشتر به این موضوع توجه میکردی )
 اگر مشکل فرد را بزرگتر یا کم اهمیت تر از چیزی که هست نشان دهیم .
 اگر سعی کنیم با مقایسه کردن فرد با دیگران مشکل را حل کنیم. ( دوست من هم همین مشکل را داشت و طلاق گرفت )
 اگر از توانایی های خودمان در مواجهه با مشکلات تعریف کنیم. ( من  همیشه  حواسم را جمع میکنم )
 اگر بخواهیم بیش از حد از فرد تعریف کنیم. ( هندوانه زیر بغلش بگذاریم )

 راه های رسیدن به همدلی

• درک چارچوب ذهنی دیگران

 باید بتوانیم چهارچوب ذهنی دیگران را بشناسیم و بفهمیم که چه چیزهایی برایشان اهمیت دارد و با برآورد ه کردن انتظاراتی که دارند بتوانیم رابطه خوبی با آنها برقرار کنیم و تا حد ممکن چارچوب ذهنی خودمان را به آنها نزدیک کنیم .

• کنترل احساسات و هیجانات

 باید بتوانیم احساسات و هیجانات مان را بشناسیم و تا حد امکان آن ها را کنترل کنیم و اجازه ندهیم که به ما غلبه کند افرادی که به خویشتن داری دست پیدا کرده‌اند ، خیلی بهتر می‌توانند احساسات دیگران را بشناسند و با آنها همدلی کنند . مثلاً اگر با شنیدن حرفهای طرف مقابل ناگهان شروع به گریه کنیم و  موفق به کنترل آن نباشیم در واقع نشان دهنده غلبه احساس بر ماست و در چنین حالتی دیگر نمی توانیم تکیه گاه مطمینی برای طرف مقابلمان باشیم .

• خوب گوش کردن

 ما باید به صحبتهای طرف مقابلمان با دقت گوش دهیم و برای این کار بهتر است  که در زمان گوش دادن  کار دیگری انجام ندهیم ، به چهره طرف مقابل نگاه کنیم  ، گاهی با تکان دادن سر و یا کلماتی مانند خوب ، چه جالب و …..و پرسیدن سوالاتی ، توجهمان را او نشان دهیم .

• توجه به احساسات و هیجانات طرف مقابل

 نکته اساسی در همدلی ، توجه به احساسات طرف مقابل است . قبل از انجام هر فعالیتی در همدلی باید به احساسات فرد توجه شود و برای درک بهتر آنها باید به خودمان بگوییم که اگر این اتفاق برای من افتاده بود چه احساسی داشتم . گاهی اوقات با توجه به احساسات به تنهایی  شخص می تواند آرامش پیدا کند و راه حل مشکل را خودش پیدا کند .

• تکنیک انعکاس احساسات

 بعد از درک احساسات فرد از تکنیک انعکاس احساسات استفاده می کنیم . برای این کار گاهی اوقات شخص خودش احساساتش را بیان می کند و ما هم از همان کلماتی برای بیان احساساتش به کار برده ،  استفاده میکنیم تا شخص  متوجه درک احساساتش از سمت ما بشود و گاهی اوقات خودمان باید سعی کنیم که به احساسات فرد پی ببریم و آنها را بیان کنیم مثلاً شخصی با عصبانیت صحبت می کند و ما به او می گوییم که متوجهم که خیلی عصبانی هستی.

• توجه کردن به زبان بدن

 با توجه کردن به زبان بدن و ارتباطات غیرکلامی مانند ارتباط چشمی ، حالت نشستن ، راه رفتن و ایستادن ، حالت های چهره ، بلندی و لحن کلام و……  بهتر میتوانیم  احساس دیگران  را درک کنیم زیرا معمولاً افراد همه آن چیزی را که فکر می کنند به زبان نمی آورند اما یک سری از آنها در زبان بدن مشخص  میشود .